Kaktüsler & Sukulentler
Kaktüsler ve sukulentler hem yüksek dayanıklılıkları hem de eşsiz görünümleri ile en popüler iç mekân bitkileri arasında yer alır. Farklı boyutlara sahip olan kaktüsler ve sukulentler arasından seçim yapılacağı zaman boyu 40 cm’ye kadar olanlar için küçük bitkiler, boyu 75 cm’ye kadar olan için orta boy bitkiler ve boyu 200 cm’ye kadar olanlar için de büyük bitkiler incelenmelidir.
Kaktüs ve sukulentler birbirlerine oldukça benzer olmakla birlikte bu bitkiler arasında temel farklılıklar vardır. Tüm kaktüsler sukulent olarak kabul edilse de tüm sukulentler kaktüs değildir. Kaktüsler Cactaceae ailesinin bir üyesidir. Sukulentler söz konusu olduğunda ise yaklaşık olarak 60 farklı bitki ailesinden bahsedilir. Hem kaktüsler hem de sukulentler bakımı kolay bitkiler arasında yer alır.
Kaktüs Çeşitleri ve Özellikleri
Evlerde yetiştirilen iki büyük kaktüs grubu vardır: çöl kaktüsü ve orman kaktüsü. Her iki kaktüs grubu da iç mekânda ideal şekilde gelişir. Çöl kaktüslerinin tipik özellikleri dikene ve kılsı yapılara sahip olmasıdır. Bu kaktüsler genel olarak küre, dikili bir taş ve kürek şeklinde görünümde olur. Sıcak, kuru ve kurak iklimlerde yetişebilen çöl kaktüsleri genellikle Amerika’ya özgü bitkilerdir. Çöl kaktüslerinin toprağa nem değer değmez beslenmesini sağlayacak lifli bir kök sistemi vardır. Bazılarında ise kök sistemi su depolamaya yarar.
Pek çok kaktüs türü yaşam adaptasyonu esnasında yapraklarını kaybetmiştir. Dikenler kaktüslerin su kaybını önlemeye yardımcı olan, adapte olmuş yapraklarıdır. Dikenler bitkiye gelen hava akışını azaltır, gölge sağlar, havadan çiy toplar ve kaktüsün su deposundan su almak isteyen canlılara karşı caydırıcıdır. Dikenleriyle ünlü olsalar da çiçek açan kaktüsler de iç mekânlarda oldukça popülerdir. Melocactus Matanzanus en güzel çiçek açan kaktüsler arasında yer alır. Bütün çiçeklerin meyvesi olmaz ama tüm meyveler çiçekten gelir. Çiçek açan kaktüslerin varlığı meyve veren kaktüsler hakkında merak uyandırır. Bazı kaktüslerin meyveleri de vardır.
Orman kaktüsleri ise daha tropikal bölgelerde yetişmektedir. Oldukça göz alıcı çiçekleri olduğu bilinir. Gölgeli ormanlarda yetişen epifit bitkilerdir. Epifitler başka bitkiler ile birlikte yetişir ancak parazit bitki olarak adlandırılmazlar, özetle konak oldukları bitkiye zarar vermezler. Orman kaktüsleri Güney, Orta ve Kuzey Amerika’nın yağmur ormanlarında yetişir. Ormanda yetişen çiçekli kaktüsler de bulunmaktadır.
Sukulent Çeşitleri ve Özellikleri
Etli yapraklara sahip olan sukulentler, kurak iklimlerde suyu tutmak üzere adapte olmuşlardır. Sukulent kelimesinin Latincede meyve suyu anlamına gelen “sucus” kelimesinden geldiği bilinmektedir. Sukulentler yapraklarında ve gövdelerinde su toplayabilirler, bir bitkinin içerisindeki su miktarı %95’e kadar çıkabilir. Sukulent taksonomi bir kategori olmamakla birlikte 25’ten fazla bitki ailesinde sukulent olarak tanımlanacak bitki bulunur.
Sukulentler CAM fotosentezi yapabilirler. Bu bitkiler karanlıkta ve özellikle geceleri açılan stomalarından karbondioksiti içeri alır. Antarktika hâricinde tüm kıtalarda büyüyebilen sukulentler oldukça dayanıklı olmaları ile dikkat çekerler. Bazı sukulentler çiçek açabilir. Yeşim bitkisi olarak bilinen Crassula Ovata, endemik bir bitki olarak çok popüler olan Aloe Vera çiçek açan sukulentler arasında yer alır.
Kaktüs Bakımı
Kaktüs bakımı söz konusu olduğunda ışık en önemli gereksinimlerden kabul edilir. Kaktüsler güneşi sever mi? sorusunun yanıtı “evet” olsa da hem çöl hem de orman kaktüslerinin bazılarının doğrudan güneş ışığında yanabileceği unutulmamalıdır. Türüne göre kaktüsün güneş ihtiyacı değişebilse de kışın doğrudan güneş ışığı almaları ve yazın da filtrelenmiş parlak ışık görmeleri önerilir.
Çöl kaktüsleri kaktüs bakımı için özel hazırlanan, drenajı yüksek bir toprakta yetiştirilmelidir. Toprağın drenajının ve havalandırmasının artması için kum çakıl taşı veya perlit eklemesi yapılabilir. Orman kaktüsleri de iyi drene edilmiş toprağı severler, yine de standart toprak karışımlarında yetiştirilebilirler.
Kaktüsler nasıl sulanır? sorusu neredeyse hiç su ihtiyacı olmadığı düşünülen bu bitkiler için oldukça kritiktir. Kaktüslerin su ihtiyacı kaktüsün türüne göre değişiklik gösterebilir. Kaktüslerin genel olarak büyüme dönemi olan ve çiçek açtığı ilkbahar, yaz aylarında 10 günde 1 kere güzelce sulanması önerilir. Kış döneminde ise sulama sıklığı 4 haftada 1 veya türüne göre 6 haftada 1 olabilir.
Kaktüsler için 21 - 26 derece sıcaklık oldukça idealdir. Kış aylarında ise 12 derecede serinleme dönemine geçer. Çöl kaktüsleri düşük sıcaklıklara dayanıklıdır ve 1,5 dereceye kadar soğuk havayı tolere edebilirler. İç mekân bitkisi olarak yetiştirilen kaktüslerin çok fazla soğukta ve hava akımında kalmaması önerilir. Kaktüsler nasıl çiçek açar? sorusunun yanıtı da ideal hava sıcaklığına ve sulamaya bağlı olarak verilir. Kaktüsün boyutu ile uyumlu bir saksıda, torflu kaktüs toprağında yetiştirilmesi çiçek açmasını teşvik etmeye yardımcı olur.
Sukulent Bakımı
Sukulent bakımı için iyi drene edilmiş toprak kullanılması tavsiye edilir. Saksı toprakları genellikle nemi korumak için çok fazla organik madde içerir, bu durum pek çok bitki için ideal olsa da söz konusu sukulentler olduğu zaman iyi değildir. Sukulentlerin toprağına nemi emen ve drenaja yardımcı olan kum, perlit gibi maddeler eklenmelidir.
Sukulentler sıcak havaları severler. 21 - 32 derece aralığı sukulentler için oldukça uygundur. Bu bitkilerin çok fazla soğuk havaya maruz kalmasına izin verilmemelidir.
Sukulentlerin gün boyu dolaylı güneş ışığı alması sağlanmalıdır. Direkt güneş ışığı yapraklarının yanmasına neden olurken az güneş ışığı da zayıflamalarına neden olur. Sabah ve öğleden sonra güneş almaları bu bitkiler için idealdir. Sukulentlerin güneye bakan pencerelerin önünde konumlandırılmaları tavsiye edilir.
Kaktüs Faydaları
En çok tercih edilen oturma odası bitkileri ve salon bitkileri arasında yer alan kaktüsler, çeşitli faydalar sunar. Tüm iç mekân bitkileri gibi kaktüsler de stresi azaltmak, daha mutlu hissettirmek gibi faydalara sahiptir. Kaktüs faydaları arasında hava kalitesini artırmak da vardır. NASA tarafından 1973 yılında yapılan bir çalışmada kaktüslerin havayı temizlediği ve hava kalitesini artırdığı gözlemlenmiştir. Kaktüsler hava kalitesini artırmaları sebebiyle yatak odası bitkileri arayışında olanların da beklentilerini karşılar.
Sukulent Faydaları
İç mekânda bitki yetiştirmenin çok sayıda faydası var. Sukulentlerin de ortamın nem seviyesini iyileştirmekten havayı temizlemeye dek uzanan pek çok faydası olduğu bilinmektedir. Sukulentler aynı zamanda bulundukları ortamın havasını ve enerjisini değiştirmekte oldukça etkilidir. Renkleri ve canlılıkları ile beğeni kazanan bu bitkiler aynı ortamda bulunan kişilerin stresinin azalmasına ve kendilerini daha rahat hissetmelerine yardımcı olabilir. Popüler para bitkileri arasında yer alan yeşim bitkisi, şans ve bolluk inancını tamamlayarak kişilerin daha iyi hissetmesine katkı sunar.
Kaktüs Boyutları
Kaktüs binlerce farklı türü olan bir bitkidir. Dolayısıyla bitkinin boyutları için standart bir aralık vermek doğru değildir. En küçük kaktüs türü olan Blossfeldia liliputana 2,5 santimetre civarında boyutlarıyla oldukça minyatür bir bitki olarak bilinirken Meksika Dev Cardon yani fil kaktüsü dışarıda metrelerce uzayabilir.
Sukulent Boyutları
Sukulent boyutları oldukça geniş bir aralıkta ele alınır. Bunun en temel nedeni ise çok çeşitli sukulent olmasıdır. Kabul edilen en büyük sukulent olan Baobab ağacının boyu 30 metreyi bulmaktadır. Bunun yanı sıra 2-3 santimetre aralığında boyutları olan küçük sukulent bitkileri de mevcuttur.
Kaktüs Fiyatları
Kaktüs fiyatları; bitkinin türüne, yaşına, boyutlarına ve elbette sağlık durumuna göre değişiklik gösterir. Uzun yıllar keyifle bakılacak, sağlıklı bir bitki arayışı söz konusu olduğu zaman güvenilir yetiştiricilerin tercih edilmesi önemlidir.
Sukulent Fiyatları
Sukulent fiyatları; bitkinin yaşı, kalitesi ve sağlığı gibi çok temel unsurların yanı sıra boyutu, yaprak sayısı gibi unsurlara göre belirlenir.
Türkiye’nin 5 farklı noktasında serası bulunan Bitkim.com, ürün yelpazesinde yer verdiği tüm bitkiler için ideal bakım şartlarını sağlayarak her zaman en iyi durumdaki ve en sağlıklı bitkilerin evlere ulaşmasını sağlıyor. 50’den fazla bitkinin direkt üretici serası olan Bitkim.com, haftalık olarak ithal ettiği bitkileri ile de beklentilere eksiksiz yanıt veriyor.